Prostatit – prostata bezining yallig’lanish kasalligi. Tez-tez siyish, jinsiy olat, oraliq, to’g’ri ichakdagi og’riqlar, jinsiy buzilishlar (erektsiyaning buzilishi, erta eyakulyatsiya va boshqalar), ba’zida siydik tutilib qolishi, siydikda qon bilan namoyon bo’ladi. Prostatit tashxisi urolog yoki androlog tomonidan odatiy klinik ko’rinishga, rektal tekshiruv natijalariga ko’ra belgilanadi. Bundan tashqari, prostata bezining ultratovush tekshiruvi, prostata sekretsiyasi va siydikning bakteriologik ekma tekshiruvi o’tkaziladi. Davolash konservativ – antibiotik terapiyasi, immunoterapiya, prostata massaji, turmush tarzini yaxshilashdan iborat.
Umumiy ma’lumot
Prostatit – bu erkaklik bezi – prostata yallig’lanishi. Bu erkaklarda siydik tanosil tizimining eng keng tarqalgan kasalligi hisoblanadi. Ko’pincha 25-50 yoshdagi bemorlarga ta’sir qiladi. Turli ma’lumotlarga ko’ra, 30 yoshdan oshgan erkaklarning 30-85 foizi prostatit bilan og’riydilar. Prostatit bilan prostata bezining absesi shakllanishi, bepushtlikka tahdid soladigan moyaklar va o’rtig’ining yallig’lanishi sodir bo’lishi mumkin. Infektsiyaning ko’tarilishi yuqori siydik tanosil tizimning yallig’lanishiga olib keladi (sistit, pielonefrit).
Patologiya prostata to’qimalariga siydik tanosil tizimi organlaridan (uretra, siydik pufagi) yoki uzoq yallig’lanish o’chog’idan (pnevmoniya, gripp, tonzillit, furunkuloz bilan) kiradigan yuqumli agentning kirib borishi bilan rivojlanadi.
Prostatit sabablari
O’tkir jarayonda yuqumli agent sifatida tillarang stafilokokklar (Staphylococcus aureus), Enterococcus (Enterococcus), Enterobacter (Enterobacter), Pseudomonas (Pseudomonas), Proteus (Proteus), Klebsiella (Klebsiella) va Escherichia coli (Escherichia coli) harakat qilishi mumkin. Aksariyat mikroorganizmlar shartli patogen floraga tegishli va prostatitni faqat boshqa keltirib chiqaruvchi omillar mavjud bo’lganda keltirib chiqaradi. Surunkali yallig’lanish odatda polimikrob assotsiatsiyalarga bog’liq.
Kasallikning rivojlanish xavfi gipotermiya, o’ziga xos infektsiyalar tarixi va prostata to’qimalarida tiqilib qolish bilan birga keladigan holatlar bilan ortadi. Quyidagi keltirib chiqaruvchi omillar mavjud:
- Umumiy gipotermiya (bir martalik yoki doimiy, ish sharoitlari bilan bog’liq).
- O’tirgan holatda turmush tarzi, odamni uzoq vaqt davomida o’tirish holatida bo’lishga majbur qiladigan mutaxassisliklar (kompyuter operatori, haydovchi va boshqalar).
- Doimiy ich qotishi.
- Jinsiy faoliyatning normal ritmini buzish (haddan tashqari jinsiy faollik, uzoq vaqt davomida abstinatsiya, hissiy rangga ega bo’lmagan «odatiy» jinsiy aloqa paytida to’liq bo’shanmaslik).
- Tanadagi surunkali kasalliklar (xoletsistit, bronxit) yoki surunkali yuqumli o’choqlarning mavjudligi (surunkali osteomielit, davolanmagan karies, tonzillit va boshqalar).
- O’tkazilgan urologik kasalliklar (uretrit, sistit va boshqalar) va jinsiy yo’l bilan yuqadigan kasalliklar (xlamidiya, trichomoniasis, gonoreya).
- Immunitet tizimini pasayishiga olib keladigan sharoitlar (surunkali stress, tartibsizlik va noto’g’ri ovqatlanish, muntazam uyqusizlik, sportchilarning ortiqcha mashg’ulotlari).
Surunkali zaharlanish (alkogol, nikotin, morfin) bilan patologiyani rivojlanish xavfi ortadi deb taxmin qilinadi. Zamonaviy andrologiya sohasidagi ba’zi tadqiqotlar avtoulovchilar, mototsiklchilar va velosipedchilarning surunkali perineal shikastlanishi (vibratsiya, kontuziya) qo’zg’atuvchi omil ekanligini isbotlaydi. Biroq, mutaxassislarning aksariyati bu holatlarning barchasi kasallikning haqiqiy sabablari emas, balki faqat prostata to’qimalarida yashirin yallig’lanish jarayonining kuchayishiga yordam beradi, deb hisoblaydi.
Prostatitning paydo bo’lishida hal qiluvchi rolni prostata to’qimalarida tiqilishi o’ynaydi. Kapillyar qon oqimining buzilishi lipid peroksidatsiyasining kuchayishiga, shish paydo bo’lishiga, prostata to’qimalarining ekssudatsiyasiga olib keladi va yuqumli jarayonning rivojlanishi uchun sharoit yaratadi.
Prostatit simptomlari
O’tkir prostatit
O’tkir prostatitning uch bosqichi mavjud bo’lib, ular ma’lum bir klinik ko’rinish va morfologik o’zgarishlar mavjudligi bilan tavsiflanadi:
- O’tkir kataral. Bemorlar tez-tez, og’riqli siyish, oraliq va chovdagi og’riqlardan shikoyat qiladilar.
- O’tkir follikulyar. Og’riq kuchliroq bo’ladi, ba’zida anusga tarqaladi, defekatsiya bilan kuchayadi. Siydik chiqarish qiyin, siydik ingichka oqim bilan oqadi. Ba’zi hollarda siydikni ushlabnib qolishi sodir bo’ladi. Subfebril yoki o’rtacha gipertermiya xarakterlidir.
- O’tkir parenximatoz. Og’ir umumiy intoksikatsiya, 38-40 ° C gacha gipertermiya, titroq. Dizurik buzilishlar, ko’pincha – siydik ushlanib qolishi. Oraliqdagi o’tkir, sanchuvchi og’riqlar. Defekatsiyada qiyinchilik bilan namoyon bo’ladi.
Surunkali prostatit
Kamdan kam hollarda surunkali prostatit o’tkir jarayonning natijasi bo’ladi, ammo, qoida tariqasida, birlamchi surunkali kechishi kuzatiladi. Harorat vaqti-vaqti bilan subfebril qiymatlarga ko’tariladi. Bemor oraliqdagi yengil og’riqni, siyish va defekatsiya harakati paytida noqulaylikni sezadi. Eng xarakterli alomat – defekatsiya paytida siydik yo’llaridan oz miqdorda oqindi hisoblanadi. Kasallikning asosiy surunkali shakli uzoq vaqt davomida rivojlanadi. Undan oldin prostatoz (kapillyarlarda qonning turg’unligi), asta-sekin abakterial prostatitga aylanadi.
Surunkali prostatit ko’pincha ma’lum bir infektsiyaning (xlamidiya, trichomonas, ureaplasma, gonokokk) qo’zg’atuvchisi tomonidan kelib chiqqan yallig’lanish jarayonining murakkablashishi hisoblanadi. Muayyan yallig’lanish jarayonining belgilari ko’p hollarda prostata shikastlanishining namoyon bo’lishini yashiradi. Ehtimol, siyish paytida og’riqning biroz kuchayishi, oraliqdagi yengil og’riq, defekatsiya paytida siydik yo’lidan kam miqdorda oqindi bo’lishi mumkin. Klinik ko’rinishdagi yengil o’zgarish ko’pincha bemor tomonidan sezilmaydi.
Prostata bezining surunkali yallig’lanishi uretra va oraliqda qizish hissi, dizuriya, jinsiy kasalliklar, umumiy charchoqning kuchayishi bilan namoyon bo’lishi mumkin. Potentsiyaning buzilishi (yoki bu buzilishlardan qo’rqish) oqibati ko’pincha ruhiy tushkunlik, tashvish va asabiylashishga aylanadi. Klinik ko’rinish har doim ham sanab o’tilgan alomatlar guruhlarini o’z ichiga olmaydi, turli bemorlarda farqlanadi va vaqt o’tishi bilan o’zgaradi. Surunkali prostatitga xos bo’lgan uchta asosiy sindrom mavjud: og’riq, dizurik, jinsiy kasalliklar.
Prostata to’qimalarida og’riq retseptorlari mavjud emas. Surunkali prostatitda og’riqning sababi tos a’zolarining yaxshi innervatsiyasi, asab yo’llarining yallig’lanish jarayonida ishtirok etishi tufayli deyarli muqarrar bo’ladi. Bemorlar turli xil intensivlikdagi og’riqlardan shikoyat qiladilar – zaif, simillovchi, kuchli, uyquda bezovta qiluvchi. Eyakulyatsiya, haddan tashqari jinsiy faollik yoki jinsiy aloqadan voz kechish bilan og’riq tabiatining o’zgarishi (kuchlanishi yoki zaiflashishi) mavjud. Og’riq chov, oraliq, dumg’aza, ba’zan bel mintaqaga tarqaladi.
Surunkali prostatitda yallig’lanish natijasida prostata hajmi ortadi, siydik chiqarish kanalini siqib qo’yadi. Siydik chiqarish yo’lining boshlig’i torayadi. Bemorda tez-tez siyish, siydik pufagini to’liq bo’shamaslik hissi bo’ladi. Qoida tariqasida dizurik hodisalar dastlabki bosqichlarda ifodalanadi. Keyin siydik pufagi va siydik yo’llarining mushak qavatining kompensatsion gipertrofiyasi rivojlanadi. Bu davrda dizuriya belgilari kamayadi, keyin esa adaptiv mexanizmlarning dekompensatsiyasi bilan yana kuchayadi.
Dastlabki bosqichlarda dispotentsiya rivojlanishi mumkin, bu turli bemorlarda turlicha namoyon bo’ladi. Bemorlar tez-tez tungi erektsiya, loyqa orgazm yoki erektsiyaning yomonlashuvidan shikoyat qilishlari mumkin. Tezlashtirilgan eyakulyatsiya orgastik markazning qo’zg’alish chegarasi darajasining pasayishi bilan bog’liq. Eyakulyatsiya paytida og’riqli hislar jinsiy faoliyatni rad etishga olib kelishi mumkin. Kelajakda jinsiy disfunktsiyalar yanada aniqroq bo’ladi. Ilg’or bosqichda impotensiya rivojlanadi.
Jinsiy buzilish darajasi ko’plab omillar, jumladan, jinsiy konstitutsiya va bemorning psixologik kayfiyati bilan belgilanadi. Potentsiya va dizuriyaning buzilishi prostata bezidagi o’zgarishlar va surunkali prostatit bo’lsa, jinsiy va siyish buzilishining muqarrar rivojlanishini kutadigan bemorning moyilligi bilan bog’liq bo’lishi mumkin. Ayniqsa, tez-tez psixogen dispotentsiya va dizuriya taklif qilinadigan, xavotirli bemorlarda rivojlanadi.
Jinsiy zaiflik va ba’zida mumkin bo’lgan jinsiy buzilishlar xavfi bemorlar tomonidan toqat qilish qiyin. Ko’pincha xarakterning o’zgarishi, asabiylashish, g’azablanish, o’z sog’lig’i uchun haddan tashqari tashvish va hatto «kaasalligi haqida qayg’urish» mavjud bo’ladi.
Asoratlari
O’tkir prostatitni o’z vaqtida davolash bo’lmasa, prostata absesi rivojlanish xavfi katta. Yiringli fokusning shakllanishi bilan bemorning tana harorati 39-40 ° C gacha ko’tariladi va kechishi og’ir bo’lishi mumkin. Qizib ketish davrlari kuchli sovuqotish bilan almashinadi. Oraliqdagi o’tkir og’riqlar siydik chiqarishni qiyinlashtiradi va defekatsiyani imkonsiz qiladi.
Prostata shishining kuchayishi o’tkir siydikni ushlab turishga olib keladi. Kamdan kam hollarda abses o’z-o’zidan uretra yoki to’g’ri ichakka yorilib ketadi. Ochilganda siydik yo’lida yoqimsiz o’tkir hidli yiringli, loyqa siydik paydo bo’ladi, ochilganda najasda to’g’ri ichakda yiring va shilimshiq bo’ladi.
Surunkali prostatit uzoq muddatli remissiya davrlari bilan to’lqinli kurs bilan tavsiflanadi, bu davrda prostatadagi yallig’lanish yashirin yoki o’ta zaif alomatlar bilan namoyon bo’ladi. Hech narsa bezovta qilmaydigan bemorlar ko’pincha davolanishni to’xtatadilar va faqat asoratlar paydo bo’lganda murojaat qilishadi.
Siydik chiqarish yo’llari orqali infektsiyaning tarqalishi pielonefrit va sistitning paydo bo’lishiga olib keladi. Surunkali jarayonning eng ko’p uchraydigan asoratlari – moyaklar va epididimisning yallig’lanishi (epdidimo-orxit) va urug’ pufakchalarining yallig’lanishi (vesikulit). Ushbu kasalliklarning natijasi ko’pincha bepushtlikdir.
Tashxislash
Xarakterli klinik ko’rinish o’tkir va surunkali prostatitda tashxis qo’yish jarayonini osonlashtiradi. Quyidagilar majburiydir:
- prostata bezining rektal tekshiruvi
- mikrofloraning sezgirligini aniqlash uchun prostata sekretsiyasini yig’ish (prostata sekretsiyasi va siydik mikroflorasini ekish).
- Strukturaviy o’zgarishlarni (o’smalar, kistalar, adenomalar) aniqlash va prostatitni boshqa kasalliklardan ajratish uchun prostata ultratovush tekshiruvi o’tkaziladi.
- bepushtlikning rivojlanishini istisno qilish yoki tasdiqlash uchun spermogramma.
Davolash
O’tkir prostatitni davolash
Asoratlanmagan o’tkir jarayon bilan og’rigan bemorlar ambulatoriya sharoitida urolog tomonidan davolanadi. Jiddiy intoksikatsiya, yiringli jarayonga shubha bilan kasalxonaga yotqizish amalga oshiriladi. Antibakterial terapiya o’tkaziladi. Preparatlar yuqumli agentning sezgirligini hisobga olgan holda tanlanadi. Prostata to’qimalariga (siprofloksatsin va boshqalar) yaxshi kirib boradigan antibiotiklar keng qo’llaniladi.
Prostatitda siydikni o’tkir ushlanib qolishi rivojlanishi bilan ular siydik yo’li kateterini emas, balki sistostomiyani o’rnatishga murojaat qilishadi, chunki prostata absesi paydo bo’lish xavfi mavjud. Absesning rivojlanishi bilan absesning endoskopik transrektal yoki transuretral ochilishi amalga oshiriladi.
Surunkali prostatitni davolash
Surunkali prostatitni davolash murakkab bo’lishi kerak, shu jumladan etiotrop terapiya, fizioterapiya, immunitetni tuzatish:
- Antibiotik terapiyasi. Bemorga antibakterial preparatlarning uzoq kurslari (4-8 hafta ichida) buyuriladi. Antibakterial dorilarning turi va dozasini tanlash, shuningdek davolash kursining davomiyligini aniqlash individual ravishda amalga oshiriladi. Preparat siydik ekmasi va prostata sekretsiyasi natijalariga ko’ra mikrofloraning sezgirligi asosida tanlanadi.
- Prostata massaji. Bezning massaji ta’sirlangan organga murakkab ta’sir ko’rsatadi. Massaj paytida prostata bezida to’plangan yallig’lanish siri kanallarga siqib chiqariladi, so’ngra uretraga kiradi va tanadan chiqariladi. Jarayon prostatadagi qon aylanishini yaxshilaydi, bu esa tiqilib qolishni kamaytiradi va antibakterial dorilarning ta’sirlangan organning to’qimalariga yaxshiroq kirib borishini ta’minlaydi.
- Fizioterapiya. Qon aylanishini yaxshilash uchun lazer ta’siri, ultratovush to’lqinlari va elektromagnit tebranishlar qo’llaniladi. Agar fizioterapevtik muolajalarni amalga oshirishning iloji bo’lmasa, bemorga issiq davolovchi mikroklysterlar buyuriladi.
Surunkali, uzoq muddatli yallig’lanishda immunologning maslahati immunokorrektiv terapiya taktikasini tanlash uchun amalga oshiriladi. Bemorga turmush tarzini o’zgartirish bo’yicha maslahatlar beriladi. Surunkali prostatit bilan og’rigan bemorning turmush tarziga ma’lum o’zgarishlar kiritish ham davolash, ham profilaktika chorasi hisoblanadi. Bemorga uyqu va uyg’onishni normallashtirish, parhezni o’rnatish, o’rtacha jismoniy faoliyatni o’tkazish tavsiya etiladi.
Prognoz va profilaktika
O’tkir prostatit – surunkali holatga o’tishga moyil bo’lgan kasallik. Hatto o’z vaqtida yetarli davolanish bilan bemorlarning yarmidan ko’pi surunkali prostatit bilan yakunlanadi. Tiklanish har doim ham amalga oshirilmaydi, ammo to’g’ri izchil terapiya va shifokor tavsiyalariga amal qilgan holda, yoqimsiz simptomlarni bartaraf etish va surunkali jarayonda uzoq muddatli barqaror remissiyaga erishish mumkin.
Oldini olish xavf omillarini bartaraf etishdan iborat. Gipotermiyadan, muqobil harakatsiz ishdan va jismoniy faoliyat davrlaridan qochish, muntazam va to’liq ovqatlanish kerak. Qabziyatda ich yumshatuvchilardan foydalanish kerak. Profilaktik choralardan biri jinsiy hayotni normallashtirishdir, chunki haddan tashqari jinsiy faollik va jinsiy aloqadan voz kechish prostatit rivojlanishining xavf omillari hisoblanadi. Agar urologik yoki jinsiy yo’l bilan yuqadigan kasallikning belgilari paydo bo’lsa, o’z vaqtida shifokorga murojaat qilishingiz kerak.
Qora sedana yog’i kapsulasi – Alhadaya
Organizmni sog’lomlashtirish, kasalliklarni oldini olish uchun avvalo mavjud kasalliklarni bartaraf etish va yetishmovchiligi mavjud vitaminlar, makro va mikroelementlar o’rnini qoplash zarur. Organizm uchun zarur bo’lgan barcha vitamin va mikroelementlarni o’zida jamlagan ALHADAYA qora sedana yog’i kapsulasini tavsiya etamiz .
✍️Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо (с.а.в)нинг “Қора седана ўлимдан бошқа ҳар бир дардга даводир“ деган сўзлари саҳиҳ ҳадисларда кўп бора келтирилган
⚜ Nima uchun aynan – ALHADAYA ko’pchilikning tanlovi?
🔹 Eng sifatli qora sedana yog’i kapsulasi
🔹 Immunitetni mustahkamlaydi
🔹 Qon bosimini me’yorlashtiradi
🔹 Asab va yurak tizimi faoliyatini yaxshilaydi
🔹 Ovqat hazm qilish tizimi va
teri holatini yaxshilaydi
🔹 Sochlarni o’stiradi va mustahkamlaydi
🔹 Qondagi xolesterin miqdorini kamaytiradi
🔹 Tabiiy va Halol mahsulot
Mavzuga aloqador
Jinsiy zaiflik ( jinsiy ojizlik, erektil disfunksiya, quvvatsizlik ) haqida ma’lumot – sababi, belgilari, tasnifi, tashxislash, davolash va oldini olish
Jinsiy zaiflik ( jinsiy ojizlik, impotensiya, jinsiy quvvatsizlik, жинсий заифлик, erektil disfunksiya ) haqida ma’lumot – sababi, belgilari, tasnifi, tashxislash, davolash va oldini olish)
Jinsiy aloqa vaqti qisqa bo’lishi ( qisqa muddatli jinsiy aloqa, tez bo’shanish, jinsiy aloqani tez tugatish ) – sabablari va davolash, jinsiy aloqa vaqtini uzaytirish usullari.