Oshiqcha o’qish zarar qilmaydi ! Ta’lim miyaning qarishiga ta’sir qilmaydi

Oliy ma’lumot miyaning qarishini sekinlashtiradigan omil emas. Umea universiteti (Shvetsiya), Oslo universiteti (Norvegiya) va Kopengagen universiteti gospitali (Daniya) olimlari shunday xulosalar chiqarishdi. Bu boradagi tadqiqot 26 aprel kuni Proceedings of the National Academy of Sciences jurnalida chop etildi.

Ko’p yillar davomida yuqori darajadagi ta’lim odamlarni xotira va fikrlashning yoshga bog’liq pasayishidan himoya qila oladi, deb ishonilgan. O’qimishli odamlar ko’proq «kognitiv zaxiraga» ega – miya to’qimalarining qarishi bilan ham katta aqliy o’tkirlikni saqlab qolish qobiliyati bor degan taxmin mavjud. Yangi tadqiqotda tadqiqotchilar ta’lim darajasi miya qarishining ob’ektiv belgisi – miya to’qimalarining atrofiyasi bilan bog’liqmi, degan savol tug’ildi.

Ilmiy eksperimentda 29 yoshdan 91 yoshgacha bo‘lgan 2000 dan ortiq yevropalik kattalar ishtirok etdi. Ularning barchasi 11 yillik kuzatuv davrida kamida ikkita miya MRT tekshiruvidan o’tdi. Kutilganidek, keksa odamlarda miya to’qimalari yoshlarga qaraganda kamroq bo’lgan, shu jumladan gipokampusda, xotira shakllanishida ishtirok etadigan va ko’pincha demensiyaning dastlabki bosqichlarida shikastlanadigan tuzilma. Biroq, ta’lim darajasi va miya atrofiyasi darajasini taqqoslaganda, oliy ma’lumot miyadagi yoshga bog’liq o’zgarishlarning boshlanishi tezligiga va ularning zo’ravonligiga deyarli ta’sir qilmagani ma’lum bo’ldi.

Tadqiqotchilarning ta’kidlashicha, topilmalar oliy ta’lim darajasini pastroq demensiya xavfi bilan bog’laydigan oldingi tadqiqotlarga shubha qilmaydi. «Kognitiv zaxira» dan tashqari, ta’lim odamlarni demensiyaning boshqa omillaridan, masalan, yuqori qon bosimi va diabetdan himoya qilishda bilvosita foyda keltiradi. Misol uchun, o’qimishli odamlarning daromadlari yuqori, jismoniy faollik bilan shug’ullanish ehtimoli ko’proq, yaxshi ovqatlanishadi va umuman olganda o’z sog’lig’iga mas’uliyat bilan qarashadi.

Shunday qilib, olimlar yuqori darajadagi ma’lumotga ega bo’lgan odamlarning vaqt o’tishi bilan miya hajmining sekinroq yo’qolishi haqida ishonchli dalillarni olmagan bo’lsa-da, umumiy ta’lim qarishni sekinlashtirishi mumkin. Bundan tashqari, yangi tadqiqot umrbod aqliy faoliyatning keksa yoshdagi kognitiv holatga ogohlantiruvchi ta’sirini hisobga olmaydi.

Энг сифатли қора седана ёғи капсуласи

🔹Кўпчиликнинг қийнайдиган гипертонияни олдини олишда;

🔹Қандли диабетга қарши курашишда;

🔹Ревматизм ва бўғим касалликларининг олдини олишда;

🔹Жигар ва буйрак муаммолардан халос этишда;

🔹Турли бактерия, вирус, шамоллаш ва гриппнинг олдини олишда;

🔹 Aллергия, инсон организмида яшаб, соғлом ривожланишга йўл қўймайдиган паразитлардан халос бўлишда;

🔹Иммунитетингизни бақувват қилиб, чарчоқ, ҳолсизлик, уйқусизлик ва ҳазим қилиш тизимини яхшилашда яқиндан кўмаклашади.

Боғланиш ва тўлиқ маълумот

Тел : +998 99 842 88 86

Телеграм : @al_hadaya_2

Расмий саҳифа : www.alhadaya.uz