Qora sedana yog’i – foydasi, xususiyatlari va iste’mol qilish usullari

Qora sedana o’simligining ilmiy nomi: Nigella Sativa.

Hozirgi kunlarda Nigella Sativa yoki Chernushka yillik o’tining, aniqrog’i uning urug’lari mashhurligi sezilarli darajada oshdi. Buning ajablanarli joyi yo’q, chunki nigella — sedananing davolovchi xususiyatlari qadim zamonlardan buyon sintetik dorilarga va ayniqsa antibiotiklarga xos bo’lgan nojo’ya ta’sirlarning yo’qligi bilan ma’lum bo’lgan.

Qora sedana tarixda

Sedananing davolovchi xususiyatlarining tarixi qadimgi davrlardan boshlanadi, buni neolit ​​va mezolit davridagi qazishmalarda qora sedana urug’lari topilganligi tasdiqlaydi. Nigellani dorivor o’simlik sifatida Gippokrat, Pliniy, Dioskoridlar ishlatgan. Ibn Sino o’zining «Tibbiyot kanoni» kitobida qora sedanani «organizmning energiyasini rag’batlantiradi, depressiya va charchoqni tiklashga yordam beradigan urug’» deb nomlagan.

Sedana o’simliginig foydali xususiyatlari bo’yicha tadqiqotlar

20-asrning o’rtalarida turli xalqaro universitetlar tomonidan 500 dan ziyod ekspertlar tomonidan ko’rib chiqilgan tadqiqotlar nashr etildi, natijada qora sedana ishlatilishi turli kasalliklarni davolashda samarali ekanligi isbotlandi. Shu bilan birga qora sedana ko’nikish, allergik reaksiyalar va intoksikasiya kabi ta’sirlarga ega emas.

Hozirgi vaqtda qora zira farmakologik ta’sirining quyidagi turlari ma’lum:

• antispazmodik va og’riq qoldiruvchi
• antibakterial va zamburug’ga qarshi
• yaralarga qarshi va gepaprotektiv (jigarni himoya qilish)
• antioksidant va allergiyaga qarshi
• antivirusli (interferon induktori)
• diabetga qarshi (insulin sezgirligini tabiiy regulyatori) va gipotonik
• bronxodilatator va renoprotektiv (buyrakni himoya qilish)
• o’smalarga qarshi va immunitet kuchaytiruvchi

Bu yerda bir qator o’ziga xos kasalliklar uchun qora zira ta’sirini o’rganish natijalari keltirilgan:

Qora sedana qandli diabetda:

Kuniga ikki gramm sedana urug’ini iste’mol qilish glyukoza va insulin qarshiligining pasayishiga, odamlarda glikozillangan gemoglobinning pasayishiga va beta hujayralar darajasining oshishiga olib kelishi mumkin.

Qora sedana epilepsiyada:

Sedana suvli ekstrakti antikonvulsant ta’sirga ega ekanligi isbotlangan.

Qora sedana astmada:

Sedana tarkibiy qismlaridan biri — timoxinon astmaga qarshi ta’sirga ega bo’lgan kimyoviy flutikazondan ancha ustundir.

Qora sedana arterial gipertenziyada (yuqori qon bosimi): 

Gipertenziyaning boshlang’ich bosqichini har kuni 100-200 mg sedana ekstraktini 2 oy davomida iste’mol qilish bilan to’xtatish mumkinligi isbotlangan.

Qora sedana Helicobacter Pylori oshqozon-ichak traktiga zarar yetkazadigan bakteriyaga qarshi:

Ushbu mo’jizaviy o’simlik urug’idan olinadigan yog’ning antibakterial ta’sirini ampitsillin, tetratsiklin, klotrimoksazol, gentamisin va nalidiksik kislota kabi kuchli antibiotiklar bilan taqqoslash mumkin. An’anaviy tibbiyot ushbu urug’ni ko’ngil aynish, qusish va oshqozon og’rig’iga qarshi kurashish uchun tavsiya qiladi.

Qora sedana saratonda:

Tadqiqotlar shuni ko’rsatdiki, sedana yog’i kalamushlarda yo’g’on ichak saratoniga sezilarli darajada susaytiruvchi ta’sir ko’rsatadi.

Bundan tashqari, 1997 yilda Janubiy Karolina shtatidagi (AQSh) Xalqaro Immuno-Biologik Tadqiqotlar Laboratoriyasi qora sedana urug’i va yog’ini iste’mol qilish suyak iligi hosil bo’lishini rag’batlantiradi va bu o’z navbatida saraton o’smalari kompleks terapiyasining muhim bosqichi ekanligini rasman tasdiqladi.

Qora sedana giyohvandlikka qarshi:

Qora sedana urug’idan foydalanishga asoslangan terapiya opium giyohvandligi bilan og’rigan bemorlarni davolashda samarali hisoblanadi.

Qora sedanani qo’llash usullari:

Sedana urug’idan davolovchi choy

Tarkibi:

Sedana urug’lari — 1 choy qoshiq

Suv — 300 ml

Asal — ixtiyoriy

Urug’larni sekin olovda 10 daqiqagacha qaynatib oling, so’ngra bir soat kutib, so’ng filtrlang. Ushbu damlama oshqozon-ichak trakti, o’t pufagini davolashda samaralidir, diuretik ta’sirga ega va laktatsiya davriga yordam beradi.

Asal va zaytun yog’i bilan qora sedana urug’lari

Jigarni tozalash, organizmning immunitet kuchlarini oshirish uchun uch oy davomida 1: 1: 1 nisbatda maydalangan sedana urug’i, zaytun yog’i va asal aralashmasini iste’mol qilish foydalidir.

Asal bilan qora sedana yog’i

1 choy qoshiq sedana urug’i yog’i va 3 osh qoshiq asal aralashmasi shishganlikdan xalos bo’lishga va ovqat hazm qilishni yaxshilashga yordam beradi.

Qora sedana urug’i apelsin sharbati bilan

Sedana urug‘i va apelsin sharbati kokteyli (bir stakan sharbatga 1 choy qoshiq urug‘) charchoqni ketkazadi va organizmning immunitet tizimini mustahkamlaydi.

Qora sedanani qo’llash mumkin bo’lmagan holatlar: 

Homilador ayollar sedana yog’i va urug’ini iste’mol qilmasliklari kerak, ayniqsa homiladorlikning oxirida. Transplantatsiya qilingan organlari bo’lgan odamlar ham ushbu o’simlik uchun mumkin emas, chunki immunitetni mustahkamlash organlarni rad etishga olib kelishi mumkin.

Qora sedana haqida qiziqarli ma’lumotlar:

• Sedana barglarida ko’p miqdorda karotin va askorbin kislotasi mavjud. Ularni sabzavotli salatlarga o’tlar sifatida qo’shish foydalidir.
• Sedana urug’lari qulupnay va qalampir ta’miga ega bo’lganligi sababli, ular ko’pincha tuzlangan va qandolat mahsulotlariga qo’shiladi.
• Nigella Damascus ya’ni sedananing bir turi — bu ajoyib bezak o’simlikdir, u katta maydonlarga ekilgan gulzorlarga mos keladi. Shuningdek, yangi kesilgan gul guldastalarida dekorativ element sifatida ishlatiladi.
• Sedananing hidi chivinlar, kuya va hatto ilonlarga yoqmaydi.